Arnout van Broekhoven
's-Hertogenbosch 4 juli 1581 - 's Hertogenbosch 13 maart 1656 (74)
|
Overleden te 's Hertogenbosch na 15 Dec. 1650, zoon van Mr. Rogier (die volgt) en Elisabeth van Jabeeck. Hij was schepen van 's Hertogenbosch 1609, 1615, 1620, 1624 en 1627; leende in 1616 aan de stad 800 gulden ter betaling van haar aandeel in de kosten van het nieuw opgerichte oksaal in de St. Janskerk; 27 Juli 1629 maakte hij deel uit van een commissie, die tijdens de belegering der stad, van de burgerij 100.000 gulden zou opnemen om het garnizoen te kunnen betalen. Ook behoorde hij 2 Sept. 1629 tot de deputatie, die naar den bisschop en de hoofden der geestelijkheid werd gezonden, om te spreken over de voorwaarden, welke men bij de overgave der stad voor de geestelijkheid zou trachten te bedingen. Hij was tevens lid der Illustre Lieve-Vrouwebroederschap en onderteekende in die hoedanigheid in 1642 de overeenkomst, dat voortaan ook protestanten als lid der vereeniging zouden worden toegelaten. Zijn echtgenoote was Johanna, dochter van Mr. Willem van Reys, raad en pensionaris der stad 's Hertogenbosch. | 147 |
Verzijl | Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek (NNBW) 10 (1937) 147
Cöp (1)
4.2.2. Arnout van Broechoven Rzn. (1581-1656)
|
Arnout van Broechoven is de oudste zoon van Rogier van Broechoven en Elisabeth van Jabeeck. Hij werd op 4 juli 1581 gedoopt in de Sint-Catharinakerk en trouwde op 13 juli 1608 in de Sint-Jan met Johanna, dochter van stadspensionaris Willem van Reys en Soete Folcart Henrick van Dyck.454 In 1654 maakten Arnout van Broechoven en zijn vrouw een besloten testament.455 Op 2 juli 1658 maakte Johanna van Reys als langstlevende voor notaris Thomas van Heinsberg daarop een aanvulling. Arnout overleed op 13 maart 1656. Het oorspronkelijke testament werd geopend in 1664; het aanvullende testament van Johanna van Reys in oktober 1675.456 Arnout van Broechoven wordt in 1601 en 1602 vermeld als licentiaatsstudent in de rechten te Leuven en wordt in protocollen meestal aangeduid als licentiaat in de rechten.457 In september 1607 en januari daaropvolgend kreeg Arnout van zijn vader procuratie om achterstallige betalingen van lijnwaat in Spanje te innen.458 Dit waren de enige protocollen die wijzen op activiteiten in het koopmansvak.
In april 1610 werd Arnout van Broechoven voor het eerst tot schepen benoemd, na het overlijden van David Everswyn. Hij zou nog vier mandaten krijgen, en wel in 1615, 1620, 1624 en 1627. Nooit werd hij in de schepenstoel gecontinueerd, en zijn hoogste rangnummers waren vier in 1624 en vijf in 1627.
Van 1613 tot 1615 was Arnout van Broechoven weesmeester, maar kerkmeester van de Sint-Jan zou hij nooit worden.459 Vier keer was hij kandidaat (1621, 1623, 1625 en 1627), maar de keus viel telkens op iemand anders.460 In 1620 wordt hij armenmeester genoemd en
| 90 |
|
in 1625 was hij een van de provisors van het armenweeshuis in ’s-Hertogenbosch.461 Zeker in 1623, 1627 en 1632 was hij (met Arnold van Stryp) provisor en geordineerd regeerder van het arme mannengasthuis, geheten het zuster Christina Meelmansgasthuis.462 Hij was lid van de kerngroep van de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap en werd tussen 1611 en 1642 vijfmaal tot proost van de Broederschap gekozen.463 Ook was hij een van de katholieke ondertekenaars die de transformatie van de Broederschap en daarmee de toetreding van protestanten in 1642 mogelijk maakten.464 Tevens was hij een van de vier leden die op verzoek van de Broederschap in 1644 hadden getuigd dat Prins Willem van Oranje Zwanenbroeder zou zijn geweest.465 In 1616 leende hij 800 gulden aan de stad voor de bouw van het oksaal in de Sint-Jan. Hij was lid van de commissie die op 2 september 1629 - bij de overgave van de stad - onderhandelde over de voorwaarden die men voor de clerus zou trachten te bedingen en was actief om confiscatie van kerkelijke goederen van de Abdij van Berne bij de inname van de stad in 1629 te voorkomen.466 Arnout van Broechoven woonde zijn hele leven in ’s-Hertogenbosch. Daar werden zijn kinderen geboren en werkte hij als provisor en administrateur, en als advocaat. Dit laatste beroep gaf hij in 1645 ook op ten tijde van het huwelijk van zijn enige dan nog levende nazaat, Rogier. Na de dood van zijn schoonvader Willem van Reys, in september 1631, erfde Johanna diens huis de Kroon in de Verwerstraat. Daar woonden Arnout en Johanna tot hun dood.467 Arnout van Broechoven en Johanna van Reys kregen tussen 1613 en 1627 ten minste zeven kinderen: Rogier, Maria, Guiliam, Nicolaas, Nicolaas, Gerard en Maria.468 Alleen van Rogier en Guiliam staat (nagenoeg) vast dat ze de volwassen leeftijd bereikten. Rogier was in het aanvullende testament van Johanna van Reys al als enige en universele erfgenaam benoemd en stierf als laatste, en wel in 1675. | 90 |
| Noten | |
| 454. | Verreyt, ‘Leden der Lieve-Vrouwebroederschap’, jrg. 15, 37. |
| 455. | SAH, N 2676, f144, 17 november 1654. |
| 456. | sH, R 1649a, f239, 3 augustus 1677. |
| 457. | Bots, Matthey en Meyer, Noordbrabantse studenten, 234 (nummer 888). |
| 458. | sH, R 1479, f300, 25 september 1607; sH, R 1480, f173, 4 januari 1608. |
| 459. | OSA 176, 17 mei 1613. |
| 460. | OSA 177, 18 juni 1621, 9 juni 1623, 13 juni 1625; OSA 178, 22 juni 1627. |
| 461. | sH, R 1520, f235, 28 september 1620; sH, R 1536, f538, 7 augustus 1625. |
| 462. | sH, R 1533, f152v, 24 januari 1623; sH, R 1503, f274, 8 februari 1627; sH, R 1510, f91v, 26 november 1632. |
| 463. | BHIC, ILVB 1232, R 4. |
| 464. | Verreyt, ‘Leden der Lieve-Vrouwebroederschap’, jrg. 15, 37; Van Sasse van Ysselt, ‘De transformatie der Illuster Lieve Vrouwe Broederschap’, 137. |
| 465. | Van Sasse van Ysselt, ‘De transformatie der Illustre Lieve Vrouwe Broederschap’, 6. |
| 466. | OSA 1475, 1623; Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, III, 110; sH, R 1540, f 352, 13 september 1629. |
| 467. | Van Sasse van Ysselt, De voorname huizen, II, 195; sH, R 1594, f340v, 21 februari 1661. |
| 468. | Verreyt, ‘Leden der Lieve-Vrouwebroederschap’, jrg. 15, 37. |
Proefschrift Wim Cöp, Het spel van de macht (2014) 90-91
Cöp (2)
Arnout Rzn van Broechoven
GenealogieOuders: Rogier van Broechoven x (2) Elisabeth (dochter van Aert Antoniszn van Jabeeck en Trynke Willem Dircks)Proband: Arnout van Broechoven Rzn x 13 juli 1608 Johanna (dochter van Willem van Reys x Soete Folcart Henrick van Dyck) Kinderen: Rogier, Maria, Guilielmus, Nicolaas, Nicolaas, Gerardus, Maria. Bestuurlijke functiesPolitieke: Schepen april 1610 (als vervanger van David Everswyn) 15 20 24 27.Andere: Advocaat; weesmeester 1613 14; provisor Christina Meelmansgasthuis; 1620 blokmeester van de armen. StudieIn 1601 en 1602 licentiaatstudent rechten in Leuven.Lidmaatschap van de Lieve Vrouwe BroederschapOntvangen als broeder 1604; proost: 1621 22 28 29 34 35 40 41 42.BijzonderhedenDe vader en schoonvader van Arnout van Broechoven waren schepen. |
Wim Cöp, Bestuurlijke elite 1579-1629 (2014)
Genealogie
Noordbrabantse studenten
888. BROECKHOVEN (Brockhoven), Arnoldus van
's-Bosch. In 1601 en 1602 vermeld als licentiaatsstudent rechten te Leuven. Zoon van Rogier (905). Vermoedelijk gedoopt (R.K.) 4 juli 1581. Huwde te 's-Bosch 13 juli 1608 Johanna van Reys, dochter van Wilhelmus (4306). Schepen van 's-Bosch (1609, 1615, 1620, 1624, 1627).ARAB/FUL 673; NNBW, X, 147; vSvY, II, 195; DdW, III, 503; Tax. (1899) 167, (1908) 37, (1929) 106 | 234 |
H. Bots, J. Matthey, M. Meyer, Noordbrabantse studenten (1979) 234
Wapenboek I
Namen ende Wapenen der Heeren Beêedigde Broeders
Namen en wapenen der Heeren Beêedigde Broeders soo Geestelijke en Wereltlijke van de seer oude ende seer doorluchtige Broederschap van onse Lieve Vrouw binne de stad s'Hertogenbosch Broeckhoven Rogierse, ontfangen 1604. sterft den 13 Maart 1656. | 99 |
Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC)Zegel
Zegel Arndt van Brouckhouen
 datering: 30 januari 1616 zegelaar: Arndt van Brouckhouen functie: schepen plaats instelling: 's-Hertogenbosch |
Brabants Historisch Informatie Centrum (BHIC) 
Zegelstempel
Zegelstempel van Arnoud van Broekhoven, schepen van 's-Hertogenbosch 1609
 diameter: 2.9 cm dikte: 0.3 cm hoogte: 2.1 cm gewicht: 22.6 gr Rond zegelstempel met aan de achterzijde een bewerkt handvat (halfrond filigrainwerk) en gegraveerd: • S + ARNOLDI + DE BROECHOVEN • 1625. Aan de voorzijde een omschrift met aan de buitenzijde een band van drie cirkels, en aan de binnenzijde een cirkel. Op een rijk versierd veld een half-cirkelvormig schild. Heraldische beschrijving: drie molenijzers, geplaatst 2-1. |
Het Noordbrabants Museum (inv.nr. 01135)
Zuylen
371. Arnoldi de Broechoven
|
Provinciaal Genootschap 1609 Zilver |
R.A. van Zuylen, Lijst der schepenen van de stad 's Hertogenbosch, benoemd van 1295 tot 1794, waarvan de schepenzegels in zilver, koper of lood bij het archief dier stad, of in het museum van het Provinciaal Genootschap voor Kunsten en Wetenschappen in Noordbrabant, nog aanwezig zijn ... ('s-Hertogenbosch 1865)
Artikelen
| 1899 |
Noordbrabantsche zegels IIIZegel van Mr. Arnold van Broeckhoven ...Taxandria 6 (1899) 166-177 |
Literatuur en bronnenpublicaties
H. Bots, J. Matthey, M. Meyer, Noordbrabantse studenten XLIV (1979) 234
Wim Cöp, Het spel van de macht (2014) 90-91
Lucas G.C.M. van Dijck, Van vroomheid naar vriendschap (2012) 166
B.C.M. Jacobs, Justitie en politie in 's-Hertogenbosch voor 1629 (1986) 277, 278, 279
n: vermelding in een voetnoot
Bossche Encyclopedie |